Aadhaar And Pan Card आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड ही कोणत्याही नागरिकासाठी अत्यंत महत्त्वाची कागदपत्रे आहेत. सरकारी योजनांपासून ते आर्थिक व्यवहारांपर्यंत प्रत्येक ठिकाणी यांचा वापर केला जातो. पण जर एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू झाला, तर त्याच्या आधार आणि पॅन कार्डचे काय होते? त्यांना बंद करणे आवश्यक असते का? याबाबत सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
मृत्यूनंतर आधार कार्डचे काय होते? Aadhaar And Pan Card
जेव्हा एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू होतो, तेव्हा त्याचे आधार कार्ड आपोआप रद्द होत नाही. यासाठी कोणतीही ठराविक प्रक्रिया अस्तित्वात नाही. मात्र, मृत व्यक्तीच्या कुटुंबीयांना त्याचे आधार कार्ड बंद करण्याची इच्छा असल्यास, ते खालील प्रक्रिया अवलंबू शकतात –
- मृत्यू प्रमाणपत्र (Death Certificate) मिळवा.
- UIDAI (Unique Identification Authority of India) कार्यालयात संपर्क साधा.
- मृत व्यक्तीच्या आधार क्रमांकासह अर्ज सादर करा.
- UIDAI कडून माहिती पडताळणीनंतर आधार क्रमांक सेवेतून काढला जातो.
मात्र, आधार कार्ड रद्द करणे अनिवार्य नाही. त्यामुळे अनेक वेळा मृत व्यक्तीचे आधार कार्ड वापरण्याची गरज भासू शकते, जसे की पेन्शन किंवा वारस हक्काशी संबंधित प्रक्रिया.
मृत्यूनंतर पॅन कार्डचे Aadhaar And Pan Card काय होते ?
पॅन कार्डसाठी मात्र, वेगळी प्रक्रिया आहे. मृत व्यक्तीचे पॅन कार्ड आपोआप रद्द होत नाही. त्यासाठी सरेंडर प्रक्रिया करावी लागते.
पॅन कार्ड सरेंडर करण्याची प्रक्रिया
- आयकर विभागाला (Income Tax Department) अर्ज करावा लागतो.
- मृत्यू प्रमाणपत्राची प्रत आणि मृत व्यक्तीचा अंतिम आयकर रिटर्न (ITR) दाखल करावा लागतो.
- कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याने किंवा कायदेशीर वारसाने पॅन कार्ड सरेंडर करण्याची विनंती करावी.
- आयकर विभाग कडून पडताळणीनंतर ते अधिकृतपणे रद्द केले जाते.
पॅन कार्ड का सरेंडर करावे?
➡️ मृत व्यक्तीच्या बँक व्यवहारांशी संबंधित कोणत्याही गैरव्यवहारास आळा घालण्यासाठी.
➡️ आयकराशी संबंधित प्रलंबित बाबींचे निराकरण करण्यासाठी.
➡️ पुढील आर्थिक प्रक्रियांमध्ये गैरसोय होऊ नये म्हणून.
पॅन कार्ड न सरेंडर करता काय होईल?
जर पॅन कार्ड सरेंडर केले नाही, तर ते कोणत्याही आर्थिक व्यवहारासाठी वैध राहते. मात्र, त्याचा गैरवापर होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे नामनिर्देशित व्यक्तीने किंवा कुटुंबीयांनी ते सरेंडर करणे अधिक सुरक्षित आहे.
Aadhaar And Pan Card
🔹 आधार कार्ड रद्द करण्यासाठी कोणतीही सक्ती नाही, पण UIDAI कडे विनंती करता येते.
🔹 पॅन कार्ड आपोआप रद्द होत नाही, ते सरेंडर करण्याची प्रक्रिया आहे.
🔹 आयकर विभागाला कळवून योग्य ती औपचारिकता पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
म्हणूनच, जर तुमच्या कुटुंबातील कोणाचा मृत्यू झाला असेल, तर त्यांच्या आधार आणि पॅन कार्डबाबत योग्य ती प्रक्रिया करणे गरजेचे आहे, जेणेकरून भविष्यात कोणत्याही गैरव्यवहारास थारा मिळणार नाही.
