how much alimony after divorce in India सर्व देशातच माहिती झाले आहे की, टीम इंडियाचा क्रिकेटपटू हार्दिक पांड्या आणि त्याची पत्नी नताशा स्टानकोविक यांनी घटस्फोटाचा निर्णय घेतला आहे. यामुळे त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यातील बदलांबरोबरच कायद्याच्या नियमांची सुद्धा चर्चा होत आहे. साधारणपणे घटस्फोट म्हटल्यावर लोकांच्या मनात येतं की, पतीलाच बायकोला पैसे द्यावे लागतात. मात्र, या प्रकरणात बायकोलाही नवऱ्याला एलिमनी देण्याची आवश्यकता असू शकते. अशी सुद्धा चर्चा सुरू आहे.
घटस्फोटाशी संबंधित कायद्यांची माहिती
घटस्फोटाच्या प्रकरणात बऱ्याचदा पतीकडून बायकोला एलिमनी दिले जातात. परंतु, काही प्रकरणांमध्ये नवरा सुद्धा बायकोकडे एलिमनी मागू शकतो. हे समजून घेण्यासाठी भारतातील वेगवेगळ्या कायद्यांवर नजर टाकूया.
हिंदू मॅरेज कायदा
हिंदू विवाह अधिनियम 1955 नुसार, कलम 25 मध्ये पती आणि पत्नी दोघांनाही एलिमनी मागण्याचा अधिकार दिला आहे. जर पतीकडे उत्पन्नाचे साधन नसेल किंवा उत्पन्न कमी असेल, तर तो बायकोकडे एलिमनीची मागणी करू शकतो. म्हणजे सरळ सोप्या भाषेत असे की जर पती कमवत नसेल आणि बायको कमवत असेल तर, घटस्फोट झाल्या नंतर पत्नी ला तीच्या पतीला अलुमणी मागण्यांचा पूर्ण अधिकार आहे. भारतात जरी पुरुष प्रधान संस्कृति असली तरी संविधानात स्त्री पुरुष समानता आहे. आणि वर नमूद केलेल्या कायद्यात याच समानतेला धरून पुरुषाला सुद्धा अलुमणी बायकोला मागत येते.
स्पेशल मॅरेज कायदा
स्पेशल मॅरेज कायदा 1954 नुसार, पत्नीला देखभाल खर्च मागण्याचा अधिकार आहे. परंतु, या कायद्यानुसार, पतीला एलिमनी मागण्याचा अधिकार नाही. याबद्दल सविस्तर माहिती अशी की, जे जोडपे लव मॅरेज करतात किंवा कोर्ट मॅरेज करतात व ते दोघेही वेग वेग ल्या धर्माचे आहेत, अश्या केस मध्ये घटस्फोट झाल्या नंतर पुरुषाला पत्नी ला अलुमणी द्यावी लागते. परंतु पत्नी जरी नोकरीला असेल तरी सुद्धा पत्नीला अलुमणी मागण्याचा अधिकार पतीला नाही.
घटस्फोटाच्या प्रक्रियेत परस्पर सहमती
परस्पर सहमतीने होणाऱ्या घटस्फोटात दोन्ही बाजू एकमेकांना एलिमनी देऊ शकतात. या प्रकरणात, एकमेकांची संपत्ती आणि उत्पन्नाची माहिती देऊन न्यायालयात करार होऊ शकतो.
कधी नवऱ्याला एलिमनी मिळू शकतो?
नवऱ्याकडे कुठलं उत्पन्नाचं साधन नसेल किंवा उत्पन्न पत्नीपेक्षा कमी असेल, तर तो बायकोकडे एलिमनी मागू शकतो. मुंबईतील एका प्रकरणात, २५ वर्षांच्या लग्नानंतर बायकोने पतीला जवळपास १० कोटी रुपयांची एलिमनी दिली होती.
घटस्फोटानंतरचा मानसिक आणि आर्थिक ताण
घटस्फोटाच्या प्रक्रियेतून जाणं एक सामाजिक आणि मानसिक दृष्ट्या त्रासदायक अनुभव असतो. त्यामुळे घटस्फोटाशी संबंधित तरतुदी समजून घेणे आवश्यक आहे. घटस्फोट म्हणजे दोन लोकांच आयुष्य वेगळ होण आहे , आणि असा निर्णय घेण्या अगोदर खूप विचार करून घेतला पाहिजे, तसेच वाद विवाद आपसात मिटवले पाहिजे.
निष्कर्ष
हार्दिक पांड्या आणि नताशा यांच्या घटस्फोटाने एलिमनीची चर्चा पुन्हा एकदा सुरू झाली आहे. पती आणि पत्नी या दोघांनाही आपल्या अधिकारांची माहिती असणे गरजेचे आहे. त्यामुळे घटस्फोटाच्या प्रकरणात योग्य निर्णय घेता येतो आणि अनावश्यक त्रास टाळता येतो.