RBI Loan Rule 2025 आजच्या या लेखात आपण आरबीआयच्या (RBI) कर्ज नियमां विषयी महत्त्वाची माहिती घेणार आहोत. आपल्यापैकी बरेच लोक व्यवसाय सुरू करणे, घर खरेदी करणे, वैयक्तिक गरजा भागवणे किंवा मुलीचे लग्न करणे अशा विविध कारणांसाठी कर्ज घेतात. बँका – सरकारी असोत किंवा खाजगी – या गरजा पूर्ण करण्यासाठी कर्ज पुरवतात. मात्र, कर्ज घेतल्यानंतर त्याची परतफेड करणे बंधनकारक असते.
परंतु, एक महत्त्वाचा प्रश्न समोर येतो: जर कर्ज घेणाऱ्या व्यक्तीचा अचानक मृत्यू झाला, तर कर्जाची जबाबदारी कोणावर येते? या परिस्थितीत काय करावे लागते, बँक कोणाकडून थकबाकी वसूल करू शकते, आणि आरबीआयच्या (Reserve Bank of India) नव्या नियमांनुसार या बाबतीत कोणते बदल करण्यात आले आहेत, याची सविस्तर माहिती आपण या लेखात घेणार आहोत. RBI Loan Rule 2024
Viral Video गॅस वाचवण्यासाठी काकूंची निंजा टेक्निक, अशा पद्धतीने गॅस वापरला तर 12 महिने जाईल 1 टाकी.
कर्ज घेतल्यानंतर मृत्यू झाल्यास कर्जाची परतफेड कोण करणार?
आरबीआयच्या नव्या नियमांनुसार कर्जाचे प्रकार लक्षात घेऊन त्याची परतफेडीची जबाबदारी ठरवली जाते. वैयक्तिक कर्ज, गृहकर्ज, कार लोन, किंवा गोल्ड लोन यासारखी कर्जे घेताना, जर कर्जदाराचा मृत्यू झाला, तर बँक थकबाकीची परतफेड करण्यासाठी विशिष्ट नियमांचे पालन करते. गृहकर्जाच्या (Home Loan) बाबतीत, कर्जदाराचा वारसदार कर्जाची परतफेड करणे अपेक्षित असते. RBI Loan Rule
गृहकर्जाच्या (Home Loan) बाबतीत नियम काय आहेत?
गृहकर्ज घेताना, कर्जदाराच्या नावावर असलेल्या मालमत्तेवर बँकेचा हक्क राहतो. आरबीआयच्या नव्या नियमानुसार, जर कर्जदाराचा मृत्यू झाला, तर त्याचे कौटुंबिक वारसदार किंवा नोंदणीकृत संयुक्त कर्जदार हे कर्ज फेडण्यासाठी जबाबदार असतात. जर वारसदाराने कर्जफेडीचे टाळाटाळ केले, तर बँक संबंधित मालमत्तेचा लिलाव करून कर्ज वसूल करू शकते. त्यामुळे गृहकर्ज घेताना वारसदाराची पूर्वनियोजित नोंदणी करणे गरजेचे असते. RBI Loan Rule
वैयक्तिक आणि इतर कर्जांच्या बाबतीत कोणता नियम लागू आहे?
1. वैयक्तिक कर्ज (Personal Loan):
वैयक्तिक कर्जाचा परतफेडीचा कालावधी मोठा नसतो आणि हे कर्ज प्रामुख्याने अर्जदाराच्या उत्पन्नावर अवलंबून असते. जर कर्जदाराचा मृत्यू झाला, तर बँक कर्जदाराच्या वारसदाराकडून थकबाकी वसूल करू शकते, परंतु काही प्रकरणांमध्ये कर्जदाराची विमा पॉलिसी असली, तर त्या पॉलिसीतून कर्जाची परतफेड केली जाते. RBI Loan Rule
2. गोल्ड लोन (Gold Loan):
गोल्ड लोनमध्ये सोने गहाण ठेवले जाते. जर कर्जदाराचा मृत्यू झाला आणि त्याच्या वारसदारांनी कर्जाची परतफेड केली नाही, तर बँकेला गहाण ठेवलेले सोने विकून कर्ज वसूल करण्याचा अधिकार आहे.
3. कार लोन (Car Loan):
कार लोनच्या बाबतीत जर कर्जदार मृत झाला आणि त्याचे वारसदार परतफेड करण्यास अयशस्वी ठरले, तर बँक वाहन जप्त करून ते विकण्याचा हक्क वापरते. RBI Loan Rule
कर्जफेडीच्या अडचणीत असणाऱ्या कुटुंबांसाठी RBI चा सल्ला
आरबीआयच्या नव्या नियमानुसार, कर्जदाराच्या मृत्यूनंतर बँकांनी कुटुंबावर अतिरिक्त दबाव न आणता, त्यांना कर्ज फेडण्यासाठी पुरेसा वेळ देणे बंधनकारक आहे. याशिवाय, काही प्रकरणांमध्ये बँका विमा संरक्षण योजना देतात, ज्यामुळे कर्जदाराच्या मृत्यूनंतर कुटुंबावर कर्जफेडीचा बोजा येत नाही. कर्ज घेण्यापूर्वी अशा विमा योजनांचा विचार करणे लाभदायक ठरते.
बँकांचा थकबाकी वसूल करण्याचा अधिकार
बँकेला कर्जदाराचा मृत्यू झाल्यानंतर, त्याच्या मालमत्तेवर हक्क सांगण्याचा अधिकार आहे. वारसदारांनी परतफेड करण्यास नकार दिल्यास, बँक त्या मालमत्तेचा किंवा गहाण वस्तूचा लिलाव करून थकबाकी वसूल करू शकते. यासाठी कर्ज घेताना कर्ज करारातील अटी व नियम वाचणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरते. RBI Loan Rule
कर्जासाठी विमा पॉलिसीचे महत्त्व
कर्ज घेताना बऱ्याचदा बँका विमा पॉलिसी घेण्याचा पर्याय देतात. जर कर्जदाराने अशा पॉलिसीचा लाभ घेतला असेल, तर कर्जदाराच्या मृत्यूनंतर विम्याच्या माध्यमातून कर्जफेड होते, ज्यामुळे कुटुंबीयांवर आर्थिक बोजा येत नाही.
तुमच्यासाठी महत्त्वाच्या सूचना
- कर्ज घेताना सर्व अटी व नियम नीट वाचा.
- कर्ज घेण्यासाठी विमा संरक्षण घेणे फायदेशीर ठरते.
- कर्जदाराचा मृत्यू झाल्यास, बँकेशी संवाद साधा आणि अधिकृत प्रक्रिया पूर्ण करा.
- थकबाकी वसुलीसाठी बँका कोणताही गैरकायदेशीर मार्ग अवलंबू शकत नाहीत; तुमच्या हक्कांबद्दल जागरूक रहा.
